Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η ισορροπημένη "δίαιτα" δραστηριοτήτων για παιδιά!

Όταν θέλουμε να απασχολήσουμε τα παιδιά μας (ή να τα ενθαρρύνουμε να απασχοληθούν μόνα τους), οι επιλογές που έχουμε είναι πολλές: χειροτεχνίες, κατασκευές, επιτραπέζια, φυσικές δραστηριότητες, τραγουδάκια, διάβασμα, θεατρικό παιχνίδι… Το ποιες από αυτές τις δυνατότητες θα προσφέρουμε στα παιδιά μπορεί να επηρεαστεί, εκτός από την έλλειψη χρόνου, και από τη δική μας ιδιοσυγκρασία ή την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Εγώ π.χ. θεωρώ ότι δεν τα καταφέρνω καθόλου καλά με τις χειροτεχνίες και τις κατασκευές, οπότε προτιμώ να περνώ χρόνο με τη Σοφία κάνοντας άλλα πράγματα. Μια καλή φίλη πιστεύει ότι είναι παράφωνη και σπάνια τραγουδάει στην κόρη της. Μια άλλη μισεί τη φύση και αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι τις βόλτες στα πάρκα και τις εκδρομές. Θα μου πείτε, πειράζει; Δεν είχα προλάβει να αναρωτηθώ γιατί η Σοφία ήταν ακόμα μηνών, μέχρι που έπεσα πάνω σε ένα άρθρο που εξηγούσε ότι διαφορετικά είδη δραστηριοτήτων βοηθούν τα παιδιά να καλλιεργήσουν διαφορετικές δεξιότητες:

Χειροτεχνίες 
Περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως ζωγραφική, κολάζ, πηλοπλαστική, παιχνίδι με άμμο ή χώμα κ.λπ. Δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να εξερευνήσουν διαφορετικά υλικά, υφές και χρώματα, και τα βοηθούν να αναπτύξουν το συντονισμό χεριών-ματιών και τη λεπτή κινητικότητα που απαιτείται σε μεταγενέστερο στάδιο για να μάθουν να γράφουν. Πλάθοντας με ζύμη, πλαστελίνη ή πηλό, αρχίζουν επίσης να κατανοούν μαθηματικές έννοιες όπως βάρος, μήκος, μέγεθος και σχήμα. Στην άμμο ή στο χώμα, τα παιδιά σκάβουν, γεμίζουν και αδειάζουν δοχεία, χτίζουν, ανακαλύπτοντας τις έννοιες του όγκου και της ποσότητας.


Παιχνίδια κατασκευών και επιτραπέζια παιχνίδια
Με τα παιχνίδια κατασκευών όπως τα γνωστά τουβλάκια, τα παιδιά μαθαίνουν να πειραματίζονται με το σχήμα, το χώρο και την ισορροπία, καθώς επίσης και να λύνουν απλά τεχνικά προβλήματα. Τα επιτραπέζια περιλαμβάνουν πολλές επιλογές ανάλογα με την ηλικία: πάζλ, παιχνίδια μνήμης, ντόμινο, όμοια και αντίθετα, διάφορα παιχνίδια εκμάθησης των χρωμάτων, των σχημάτων, των αριθμών κ.λπ. Εκτός του ότι αυτά τα παιχνίδια μαθαίνουν στα παιδιά να συγκεντρώνονται, τα εισάγουν επίσης στην έννοια του ευ αγωνίζεσθαι! Αν και πολλά μικρά παιδάκια θα αναλυθούν σε δάκρυα αν χάσουν ένα παιχνίδι, είναι σίγουρα καλό να αρχίσουμε από τώρα να τους διδάσκουμε αυτές τις αξίες.


Θεατρικό Παιγνίδι
Το θεατρικό παιγνίδι δίνει στα παιδιά ατέλειωτες δυνατότητες να υποδυθούν διαφορετικούς ρόλους, αναπτύσσοντας τη φαντασία τους, καταπολεμώντας τη δειλία τους και τελικά ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή τους. Μέσα από τη δημιουργία μιας ιστορίας, έρχονται σε επαφή με καταστάσεις από την καθημερινότητά τους και βρίσκουν μόνα τους λύση σε ό,τι τα απασχολεί.­ Μαθαίνουν επίσης να επικοινωνούν, να μοιράζονται και να συνεργάζονται μεταξύ τους.


“Ώρα του κύκλου”
Η ώρα του κύκλου είναι όταν καθόμαστε μαζί με τα παιδιά για να τραγουδήσουμε, να συζητήσουμε, να διαβάσουμε ένα παραμύθι ή να παίξουμε κάποιο παιχνίδι όπως «Πετάει, πετάει… ο γάιδαρος», τυφλόμυγα κ.λπ. Στα μικρότερα παιδιά αρέσει πολύ να τραγουδούν γνωστά τραγουδάκια (Χαρωπά τα δυο μου χέρια, Ο Γάιδαρος κ.λπ.), ιδιαίτερα αν παράλληλα χτυπούν παλαμάκια ή οτιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κρουστό - είναι ένας καλός τρόπος να εξοικειωθούν με έννοιες όπως ο ρυθμός και το μέτρο, και να εξασκήσουν τη μνήμη τους. Για μεγαλύτερα παιδιά, η ώρα του κύκλου μπορεί να περιλαμβάνει και συζήτηση για ένα συγκεκριμένο θέμα, π.χ. τα ζώα, τη φύση, τα τρόφιμα ή κάποιο αγαπημένο παιχνίδι. Καθώς τα παιδιά μιλούν και ακούν, κάνουν και απαντούν σε ερωτήσεις, καλλιεργούν τις δεξιότητες της επικοινωνίας και της έκφρασης.


Φυσικές δραστηριότητες
Στα παιδιά θα πρέπει τέλος να δίνονται άφθονες ευκαιρίες να τρέξουν, να κάνουν ποδήλατο, να παίξουν μπάλα, κουτσό ή σχοινάκι, να κάνουν κούνια ή τραμπάλα, να σκαρφαλώσουν… Οι δραστηριότητες αυτές μειώνουν τον κίνδυνο της παχυσαρκίας και συμβάλλουν σε αυτό που ονομάζουμε αδρή κινητικότητα, δηλαδή στη σωματική διάπλαση, τη μυϊκή ενδυνάμωση, την ευλυγισία, την ακρίβεια των κινήσεων, τον έλεγχο του σώματος, αλλά και στην καλύτερη κατανόηση της έννοιας του χώρου.


Διαβάζοντας το άρθρο, συνειδητοποίησα ότι η «δίαιτα» δραστηριοτήτων των παιδιών μας θα πρέπει –όπως όλες οι δίαιτες- να είναι ισορροπημένη! Όχι μόνο θα καλλιεργήσουν διαφορετικές δεξιότητες, οπότε σαν άνθρωποι θα είναι πιο ολοκληρωμένοι, αλλά και θα ανακαλύψουν ποια είναι η πραγματική κλίση τους, πράγμα που αργότερα θα επηρεάσει θετικά τις αποφάσεις τους σχετικά με τις σπουδές ή το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν. Δε θα προτιμούσαμε το παιδί μας να γίνει ένας ευτυχισμένος μουσικός αντί για ένας βαριεστημένος υπάλληλος; Γι’ αυτό λοιπόν, Τζένη πιάσε το μικρόφωνο, Άννα πάρε τα βουνά κι εγώ θα αρπάξω το ψαλίδι και… όποιον πάρει ο χάρος!

Υ.Γ.1 Οι εικόνες είναι από τις συναντήσεις των CretaMums, οπότε ευχαριστώ όλες τις φωτογράφους και τα μοντέλα!

Υ.Γ.2 Λίγο αφού είχα γράψει αυτό το κείμενο, παρακολούθησα ένα σεμινάριο για τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης από την Ελένη Γαρυφαλάκη. Χάρηκα ιδιαίτερα που η συγκεκριμένη θεωρία επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα στα οποία είχα καταλήξει.
 
Υ.Γ.3 Είναι ωραίο οι παρατηρήσεις των αναγνωστών σου να γίνονται η αφορμή για να βελτιώσεις ή να εμπλουτίσεις ένα κείμενο! Χάρη λοιπόν στο σχόλιο της φίλης και CretaMum Δώρας, να προσθέσω ότι μπορεί να είναι πραγματικά δύσκολο για μια μαμά να καλύψει όλο το φάσμα δραστηριοτήτων, καθαρά για λόγους έλλειψης χρόνου. Γι' αυτό όμως υπάρχει και ο μπαμπάς, οι παππούδες και αργότερα οι εξωσχολικές δραστηριότητες! Μπορεί π.χ. το παιδί να κάνει με τη μαμά περισσότερες κατασκευές ή χειροτεχνίες και με τον μπαμπά περισσότερες βόλτες στη φύση. Σύμφωνα με τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης, το βασικό είναι να δοθούν σε ένα παιδί ευκαιρίες να αναπτύξει όλους τους τομείς της ευφυΐας του – το σχολείο επικεντρώνεται κυρίως στη γλωσσική και λογικομαθηματική νοημοσύνη παραμελώντας τις υπόλοιπες, όπως είναι η μουσική, η κιναισθητική, η διαπροσωπική ή η νατουραλιστική. Το μεγάλωμα ενός παιδιού δίνει όμως και σε εμάς την ευκαιρία να καλλιεργήσουμε ‘ξεχασμένους’ τομείς και έτσι να βρούμε την ισορροπία που ενδεχομένως μας λείπει!

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου