Ό,τι δε σε σκοτώνει, σε κάνει πιο ταπεινό

Μια ιστορία προωρότητας

Από την πρώτη σχεδόν στιγμή της εγκυμοσύνης μου, γνώριζα ότι θα γεννήσω πρόωρα. Το γνώριζα, αλλά δεν το πίστευα. Αντίθετα, πίστευα ότι αν ακολουθώ κατά γράμμα τις οδηγίες των γιατρών μου και παραμένω θετική, θα αντέξω τόσο ώστε να πάρω τη Σοφία κατευθείαν στο σπίτι. Έτσι πέρασα οκτώ μήνες στο κρεβάτι μου, στο κρεβάτι του νοσοκομείου, στον καναπέ του σαλονιού και στη σεζλόνγκ στο μπαλκόνι, ήρεμη σαν το Βούδα. Υποθέτω ότι κάπως έτσι μπόρεσα να ανταπεξέλθω στην απόλυτη αδράνεια, αλλά και στις μικρότερες και μεγαλύτερες επιπλοκές που παρουσιάζονταν κάθε τόσο.

Τελικά η Σοφία γεννήθηκε στις 34 εβδομάδες. Για τη γιατρό μου, ήταν άθλος ότι άντεξα τόσο. Για μένα, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Με το να είμαι Βούδας, δεν είχα προετοιμαστεί καθόλου για το ενδεχόμενο της θερμοκοιτίδας. Κι έτσι μετατράπηκα σε ταύρο σε υαλοπωλείο. Την επόμενη κιόλας μέρα της γέννας, βημάτιζα με μανία πάνω-κάτω στο δωμάτιό μου ώστε να είμαι αρκετά καλά τη μεθεπόμενη και να μου δοθεί προσωρινό εξιτήριο για να πάω να δω τη Σοφία που είχε διακομιστεί στη ΜΕΝΝ δημόσιου νοσοκομείου – στο Ηράκλειο οι ιδιωτικές κλινικές δε διαθέτουν μονάδα πρόωρων. Ενστικτωδώς δε έβγαινα από το δωμάτιό μου να «ασκηθώ» στο διάδρομο – διαισθανόμουν φαίνεται ότι αν έβλεπα τις άλλες μαμάδες με τα μωρά τους, θα επηρεαζόμουν. Τα άκουγα να κλαίνε και ήταν αρκετό.

Την πρώτη φορά που είδα τη Σοφία στη θερμοκοιτίδα, έβαλα φυσικά τα κλάματα. Δεν την είχα καν αναγνωρίσει –φαντάσου ότι την είχα κρατήσει αγκαλιά για ελάχιστα δευτερόλεπτα μετά τη γέννα- και έδειχνε τόσο μικρή και εύθραυστη με τα διάφορα καλώδια που την τύλιγαν. Έβαλα το χέρι μου μέσα από το παραθυράκι της θερμοκοιτίδας να την αγγίξω και της τραγούδησα ένα νανούρισμα, το ίδιο που της τραγουδούσα όσο ήταν ακόμα στην κοιλιά μου, ελπίζοντας ότι θα αναγνώριζε τη φωνή μου και θα νιώσει ότι η μαμά ήταν εκεί. Το ίδιο νανούρισμα της τραγουδάω ακόμα και σήμερα όταν μου ζητάει να της πω «το τραγούδι που μου έλεγες όταν ήμουν μικρή».

Οι πρώτες μέρες στη θερμοκοιτίδα πέρασαν δύσκολα. Δεν ήξερα τι να κάνω με τον εαυτό μου τις ώρες ανάμεσα στα επισκεπτήρια στη μονάδα. Μου φαινόταν αδιανόητο ότι η κούνια δίπλα στο κρεβάτι μας στο υπνοδωμάτιό μας ήταν άδεια. Και φυσικά πρόγνωση για το πότε θα έβγαινε από τη θερμοκοιτίδα δεν έκανε κανένας γιατρός – κάθε φορά μας έλεγαν: «Δεν έχει ΑΚΟΜΑ παρουσιάσει κάποιο πρόβλημα. Αν ΔΕΝ παρουσιάσει δυσανεξία στο γάλα κι αν ΔΕΝ κολλήσει κάποια λοίμωξη, τότε θα βγει ΟΤΑΝ θα φτάσει περίπου στα 2,200.» Πότε θα έφτανε στα 2,200, άγνωστο. Ειδικά τις πρώτες μέρες, 5 γραμμάρια έπαιρνε, 10 έχανε. Με τέτοιους ρυθμούς, πραγματικά πίστευα ότι θα έμενε κάποιους μήνες!

Δεν αργήσαμε βέβαια με το Χρήστο να μάθουμε τους «κανόνες» της θερμοκοιτίδας. Να περιμένουμε υπομονετικά να ανοίξουν οι πόρτες για το επισκεπτήριο, αρκετές φορές ακούγοντας κάποιο μηχάνημα να χτυπά με εκκωφαντικό θόρυβο και ελπίζοντας να μη συμβαίνει κάτι σοβαρό σε ΚΑΝΕΝΑ παιδί. Να περιορίσουμε τις ερωτήσεις μας στους γιατρούς σε ένα «Όλα εντάξει;» - αν συνέβαινε κάτι σοβαρό ή αν είχε φτάσει η ώρα να την πάρουμε σπίτι, θα μας ενημέρωναν από μόνοι τους. Να ξέρουμε πού θα βρούμε το γάλα της να την ταΐσουμε, πάνες και μωρομάντιλα να την αλλάξουμε. Και κυρίως να κατανοήσουμε ότι δεν ήμασταν μόνοι μας σε αυτό το καράβι.

Ήταν μαζί μας κι εκείνο το ζευγάρι από τη Ρόδο με τα δίδυμα που είχαν ήδη κλείσει δυο εβδομάδες στη θερμοκοιτίδα όταν μπήκαμε εμείς. Λίγες μέρες μετά, η μαμά πήρε το ένα μωρό και επέστρεψε στη Ρόδο, ενώ ο μπαμπάς παρέμεινε στο Ηράκλειο με το άλλο μωρό στη θερμοκοιτίδα. Ήταν κι εκείνη η μαμά, επίσης από τη Ρόδο, επίσης με δίδυμα. Ο άντρας της δεν μπορούσε λόγω δουλειάς να είναι εκεί. Είχε ήδη πάρει το ένα μωρό μαζί της, στο σπίτι μιας γνωστής που τη φιλοξενούσε στο Ηράκλειο, κι ερχόταν να δει το άλλο μωρό δυο απογεύματα την εβδομάδα, όταν η γνωστή της μπορούσε να της κρατά το πρώτο. Μπορεί να μη θυμάμαι τα ονόματά τους, σκέφτομαι όμως συχνά αυτόν το μπαμπά και αυτή τη μαμά που πέρασαν μια τόσο δύσκολη περίοδο ουσιαστικά μόνοι τους – τουλάχιστον εμείς επιστρέφαμε, κάθε μεσημέρι και κάθε βράδυ, στο σπίτι μας και είχαμε ο ένας τον άλλο. Εύχομαι να είναι οι ίδιοι και τα παιδιά τους καλά.

Όσο μεγαλώνει η χρονική απόσταση από εκείνη την περίοδο και ενημερώνομαι περισσότερο για την προωρότητα, συνειδητοποιώ ότι πρέπει να χαίρομαι που άντεξα μέχρι τις 34 εβδομάδες και όχι να λυπάμαι που δεν εξάντλησα τις 38. Γιατί η Σοφία παρέμεινε για 17 ημέρες στη θερμοκοιτίδα ουσιαστικά για να πάρει βάρος, ενώ αν είχε γεννηθεί νωρίτερα μπορεί να αντιμετώπιζε σοβαρότερα προβλήματα. Και φυσικά «ουδέν κακόν αμιγές καλού», όπως μου υπενθυμίζει ο Χρήστος. Ως πρόωρο μωρό, η Σοφία υποβλήθηκε σε προληπτικές εξετάσεις σε εγκέφαλο, καρδιά και νεφρά. Έτσι ανακαλύψαμε την «ανατομική παραλλαγή» στα νεφρά της που δεν οφείλεται στην προωρότητα – απλώς έτσι γεννήθηκε. Και πήραμε έγκαιρα τα μέτρα μας για την περίπτωση που θα προκαλούσε ουρολοιμώξεις και πιθανές βλάβες στα νεφρά. Ξέρω δύο τελειόμηνα μωρά που θα είχαν ωφεληθεί από τέτοιες προληπτικές εξετάσεις για να αντιμετωπίσουν έγκαιρα σοβαρά προβλήματα υγείας που προϋπήρχαν, αλλά εκδηλώθηκαν αργά. Ίσως τέτοιοι έλεγχοι να έπρεπε να είναι ρουτίνα σε όλα τα μωρά.

 «Ό,τι δε σε σκοτώνει, σε κάνει πιο δυνατό», είπε ο Νίτσε. Σε κάνει και πιο ταπεινό. Και ευγνώμονα.

Αυτό το άρθρο γραφόταν στο μυαλό και στο χαρτί μήνες τώρα, αλλά δεν έπαιρνα απόφαση να το ολοκληρώσω. Ίσως γιατί ακόμα πονάει. Ίσως γιατί νιώθω ενοχές που πονάει, τη στιγμή που άλλοι γονείς πρόωρων (και όχι μόνο) παιδιών έχουν περάσει ή περνούν πολύ πιο δύσκολα. Όμως πριν από λίγο καιρό, μια παιδική μου φίλη γέννησε ένα αγοράκι 34 εβδομάδων – όσο είχε γεννηθεί και η Σοφία. Λίγες μέρες αφού τον πήρε στο σπίτι, μου έστειλε μήνυμα: «Χρειάζομαι τα φώτα σου. Τα έχω βρει σκούρα με τα ταΐσματα». Ευτυχώς μπόρεσα να την πάρω τηλέφωνο αμέσως. Μιλήσαμε λιγάκι και κλείνοντας μου είπε: «Δεν ξέρεις πόσο κουράγιο μου δίνεις». Κι έτσι κατάλαβα ότι ακόμα κι αυτά που εγώ έχω να πω ίσως μπορούν να βοηθήσουν κάποιο άλλο γονιό. Με την Κέλλυ Σώκου από το 31 εβδομάδες είχα ήδη γνωριστεί διαδικτυακά και της μιλώ συχνά - νιώθω ότι με καταλαβαίνει όπως μόνο μια επίσης πρόωρα μαμά μπορεί. Κατόπιν τούτου, όμως, θέλησα να τη βοηθήσω όσο μπορώ στην προσπάθειά της να ενημερώσει για θέματα προωρότητας και να υποστηρίξει πρόωρα γονείς. Λεπτομέρειες προσεχώς.